Na blago nagnutim padinama hercegovačkog krša, gdje mediteranska klima susreće tragove srednjovjekovne civilizacije, uzdižu se nadrealni kameni spavači – stećci. Najveće i najimpresivnije nekropole ove vrste nalaze se upravo kod Stolca, u selima Radimlja, Boljuni i nekropolama širom Dubrava.
⛏️ Više od grobnica – stećci kao kulturna šifra
Stećci su srednjovjekovni nadgrobni spomenici, izrađeni između 12. i 16. stoljeća, prepoznatljivi po svojoj masivnosti, simbolici i ornamentici. Nisu puki nadgrobni markeri, već slikopis duše – na njima su urezani križevi, štitovi, spirale, zvijezde, ruke u molitvi, lovci, plesne scene i simboli koji do danas izazivaju arheološki i antropološki interes.
🏛️ Radimlja – otvorena kamena knjiga
Nekropola Radimlja kod Stolca jedno je od najvažnijih arheoloških nalazišta u Bosni i Hercegovini. Na ovom lokalitetu nalazi se preko 130 stećaka, od kojih su mnogi ukrašeni izuzetno očuvanim reljefima. Pretpostavlja se da su stećci ovdje pripadali porodici Miloradović–Hrabren, lokalnim velmožama iz doba kada je ova regija bila pod snažnim utjecajem bosanske krstjanske zajednice.
🧬 Naslijeđe pod zaštitom UNESCO-a
U 2016. godini, Radimlja i još tri nekropole u BiH upisane su na UNESCO-vu listu svjetske baštine, zajedno s lokalitetima u Srbiji, Crnoj Gori i Hrvatskoj, kao dio zajedničke kulturne cjeline “Stećci – srednjovjekovni nadgrobni spomenici”.
🧭 Putnički vodič: Nekropola Radimlja
📍 Lokacija: 3 km zapadno od centra Stolca, uz magistralni put M-17.3
🛣️ Pristup: Asfaltiran put, lokalna signalizacija, parking dostupan
🥾 Aktivnosti: Razgledanje, fotografisanje, upoznavanje sa simbolikom stećaka
💵 Ulaz: Oko 2 KM (lokalna naplata za održavanje lokaliteta)
📷 Savjet: Najbolje vrijeme za posjetu je rano ujutro ili predvečer – kontrast svjetlosti ističe reljefe
🌍 Geografsko-historijska legenda stećaka kod Stolca
| Element | Opis |
|---|---|
| Vrsta lokaliteta | Srednjovjekovna nekropola na otvorenom |
| Broj stećaka | Preko 130 (Radimlja), stotine širom regije |
| Simbolika | Krugovi, križevi, scene plesa, lova, ruke u molitvi |
| Materijal | Vapnenac iz okolnih brda |
| Stanje očuvanosti | Izuzetno – reljefi jasno vidljivi |
| Turistički status | Zaštićeni lokalitet pod UNESCO-om |
| Pristupnost | Lako dostupno automobilom – idealno za istorijsko-edukativni izlet |
